Wapń – przyjaciel waszych kości i stawów
Wszyscy wiemy, ile dobra kryje się w jajkach – po rozbiciu skorupki. Zwykle wszyscy też bez zastanowienia ją wyrzucamy, tymczasem to błąd. Po odpowiednim przygotowaniu, skorupki również możecie wykorzystywać w kuchni, z dużą korzyścią dla mięśni i stawów.
Skorupki jajek zawierają mnóstwo łatwo przyswajalnego wapnia. Będą więc one bardzo cennym elementem waszego jadłospisu, zwłaszcza po 50-60 roku życia, kiedy sprawność nie jest już taka, jak w wieku 30 czy 40 lat. Dlaczego wapń jest dla nas tak ważny i jak działa skorupka jajka na stawy?
Wapń jest jednym z głównych makroelementów i minerałów, który ma ponad 100 zastosowań w naszym organizmie i bierze udział w jeszcze większej ilości procesów. Minerał ten nie tylko buduje kości i szkliwo zębów, ale także wspiera proces krzepnięcia krwi, umożliwia przewodzenie bodźców w układzie nerwowo-mięśniowym i pomaga regulować pracę serca oraz prawidłowe ciśnienie krwi. Jest on szczególnie ważny dla dzieci (które potrzebują go w okresie dorastania więcej niż dorośli) i dla seniorów, u których sprawność fizyczna się obniża. Pierwiastek przeciwdziała również powstawaniu zwyrodnień stawów. Pierwszym objawem niedoboru tego minerału są zwykle bóle mięśni i stawów.
Najwięcej wapnia znajdziecie na co dzień w produktach takich jak:
- mleko i jego przetwory (w tym ser żółty oraz parmezan – 100 g włoskiego sera pokrywa aż 118% zapotrzebowania dla osób dorosłych)
- konserwy rybne (sardynki i szprotki)
- przetwory sojowe (w tym napoje i tofu)
- rośliny strączkowe
- zielone liściaste warzywa (szczególnie jarmuż i szpinak)
- nasiona sezamu i słonecznika
- suszone figi i morele
- wysoko zmineralizowane wody mineralne z większą ilością wapnia (ok. 500 mg / 1 l)
Dla wchłaniania wapnia ważna jest też jego biodostępność. Jeśli połączy się on z innymi składnikami odżywczymi w nieodpowiednich proporcjach, jego wchłanianie może się zmniejszyć. Nadmiar fosforu lubi zmniejszać wchłanianie się wapnia. W produktach mlecznych stosunek wapnia do fosforu wynosi 1:1 – jest on korzystny dla wapnia. W takiej proporcji fosfor nie będzie przeszkadzał w przenikaniu wapnia w głąb organizmu. W jego wchłanianiu mogą też przeszkadzać produkty z dużą ilością żelaza i cynku.
Jak działa skorupka jajka na stawy i kości?
W dojrzałym wieku gęstość kości maleje, przez co łatwiej o urazy i złamania, nie mówiąc już o osteoporozie – na nią szczególnie narażone są kobiety. 2,5 g sproszkowanych skorupek (pół łyżeczki) zawiera aż 1000 mg wapnia – to dzienne zapotrzebowanie dla dorosłego mężczyzny w wieku do 65 lat i kobiet do 50. roku życia. Starsze potrzebują nieco więcej wapnia – 1200 mg.
Jeśli więc nie jecie jogurtów, nie pijecie mleka i nie przepadacie za rybami w puszce czy warzywami liściastymi, eliksir ze skorupki jajek na stawy pomoże wam się wzmocnić i utrzymać poziom wapnia na odpowiednim poziomie. Nie jest to oczywiście zamiennik zrównoważonego jadłospisu, a jedynie wsparcie dla lepszego samopoczucia. Badania przeprowadzone na kobietach z osteoporozą po okresie przekwitania wykazało, że stosowanie skorupek z jaj w połączeniu z witaminą D i magnezem znacznie wzmocniło ich kości – u badanych poprawiła się ich gęstość.
Skorupki jajek na stawy zawierają też ważną dla nich błonę – przygotowując eliksir, nie usuwajcie jej. Znajduje się ona między skorupką a białkiem jaja – zobaczycie ją gołym okiem podczas obierania ugotowanych jajek. Składa się ona głównie z kolagenu (białka, które zbawiennie wpływa na sprawność stawów). Błona zawiera również niewielką ilość:
- siarczanu chondroityny (łagodzi dolegliwości bólowe stawów i wspiera ich ruchomość)
- glukozaminy (działa ona przeciwzapalnie i pobudza wytwarzanie kolagenu, chroni też tkanki przed zwłóknieniem, dzięki czemu wspiera leczenie zwyrodnień stawów)
- inne potrzebne składniki odżywcze
Jak przygotować eliksir ze skorupki jajek na stawy? Przepis
Nasz eliksir ma formę proszku. Łatwo będzie wam wzbogacać nim nie tylko koktajle, soki czy wodę, ale również inne dania i przekąski. Świetnie nadaje się on jako dodatek do chleba, ciasta na pizzę czy do panierki. Możecie też dodawać go do sosów. Nie wpłynie on na smak żadnej potrawy. Ważne jest, by bardzo dokładnie zmielić skorupki – tak, by żaden kawałek nie uszkodził wam gardła czy przełyku. Jak go zrobić?
Składniki (na kilka porcji):
- skorupki po 2-4 ugotowanych jajkach*
- niezbędne akcesoria kuchenne: młynek, moździerz lub blender do zmielenia, drobne sito
Sposób przygotowania:
- Zmielcie w blenderze lub moździerzu skorupki na drobny pył.
- Dla bezpieczeństwa i pewności przesiejcie proszek przez drobne sito.
- Przechowujcie w szczelnie zamykanym pojemniku, bez dostępu do światła.
*Skorupki z jajek na stawy nie powinny pochodzić z kurzych przemysłowych ferm. Korzystajcie z jajek z wolnego wybiegu. Wcześniej bezwzględnie je ugotujcie – aby uniknąć zakażenia Salmonellą.
Już 2,5 g (pół łyżeczki) skorupek zaspokoi dzienne zapotrzebowanie na wapń. Jeśli chcecie zrobić eliksir na zapas, wysuszcie skorupki przed ich zmiażdżeniem. Nie jedzcie więcej niż maksymalna dzienna porcja – nadmierne spożycie wapnia może powodować kamienie nerwowe i zwiększać ryzyko chorób serca.
Źródła:
Skorupki jaj na stawy i osteoporozę, TechnologŻywnościRadzi.pl;
A. Shaafsma, Short-term effects of a chicken egg shell powder enriched dairy-based products on bone mineral density in persons with osteoporosis or osteopenia, PubMed.ncbi.nlm.nih.gov;
N. Kmieciak, Alternatywne źródła wapnia. Nie tylko mleko, Dietetycy.org.pl.