W sklepach i piekarniach można kupić wiele rodzajów chleba. Jeśli chcemy jeść zdrowe wypieki, warto wiedzieć, jakie rodzaje i typy mąk są dla nas najlepsze. Najczęściej w sklepach spotykamy pieczywo na zakwasie, na drożdżach lub bochenki mieszane. Każdy rodzaj pieczywa ma inne cechy, a odpowiednio dobrany podkreśli smak zwykłej kanapki. Przybliżamy, jakie są rodzaje chleba i czym się charakteryzują.
Mąka a rodzaje chleba
Mąki, niezależnie od rodzaju zboża, różnią się od siebie typem, który określany jest cyframi. Poszczególne rodzaje mąki są efektem różnego stopnia oddzielenia okrywy owocowo-nasiennej (otrąb) od bielma, dlatego typ mąki określany jest na podstawie zawartości w mące substancji mineralnych. Im większy udział rozdrobnionej okrywy owocowo-nasiennej w mące tym mąka bardziej ciemna i zdrowa. Innymi słowy, im większa liczba stojąca przy nazwie mąki, tym mąka ma więcej błonnika i jest mniej przetworzona.
Najpopularniejsze typy mąki pszennej to typ 450 – mąka krupczatka, typ 550 – mąka luksusowa, typ 650 – mąka stosowana do bułek, typ 750 to mąka chlebowa. Dzięki niej chleb będzie miał zwartą konsystencję i trudniej będzie opierał pod naciskiem w czasie krojenia. Jednocześnie nie będzie na tyle ciężki jak chleby razowe na zakwasie z mąki powyżej typu 1800. Kolejno spotykamy w sklepach piekarniczych mąki o typie 1050, 1400, czyli mąkę sitkową, typ 1850 – mąkę typu graham i typ 2000, czyli mąkę razową.
Na rynku dostępne są również typy mąki żytniej. Na przykład typ 500 to mąka jasna, bardzo oczyszczona. Następnie spotkać można typ 720, czyli mąkę chlebową, typ 1150, typ 1400 przeznaczoną do chleba sitkowego i mąkę razową pełnoziarnistą o typie 2000.
Kolejnym coraz popularniejszym typy mąki są te orkiszowe. Podobnie jak przy poprzednich rodzajach typ 630 jest najbardziej biały i z niego wykonuje się bułki pszenne. Następnie pojawia się typ 700, który jest przykładem mąki chlebowej. Potem spotykamy typ 1400, z którego zrobimy chleb sitkowy. Potem są już mąki, które mają niski poziom zmielenia i oczyszczenia. Tutaj widzimy mąkę o typie 1850, czyli graham oraz pełnoziarnistą (typ 2000). Pieczywo najbardziej twarde otrzymamy z mąki z pełnego przemiału (typ 3000).
Jakie są rodzaje pieczywa?
Ze względu na rodzaj użytej do wypieku mąki rozróżnia się pieczywo żytnie – wypiekane z mąki żytniej (ciemnej lub jasnej), wody i soli. Najczęściej są to ciężkie chleby na zakwasie, które nie są „napuchnięte” jak chleby jasne. Chleb żytni pełnoziarnisty szczególnie polecany jest osobom zmagającym się z cukrzycą oraz osoby dbające o zdrowy sposób odżywiania. Wysoka zawartość błonnika daje uczucie sytości na długi czas.
Następnie spotykane jest pieczywo pszenne – to nie tylko chleby, ale i bułki, bagietki oraz rogaliki. Najczęściej są one pieczone z dodatkiem drożdży, choć chleby pszenne na zakwasie też są popularne. Coraz szersze grono smakoszy zdobywa pieczywo orkiszowe. Choć nie jest tak popularne, jak pieczywo pszenne, to ma wiele zalet i z powodzeniem może zastąpić jasne bochenki. Warto pamiętać, że mąka orkiszowa nadaje wypiekom delikatnego orzechowego smaku. Ostatnim rodzaje pieczywa są wypieki mieszane. Takie pieczywo wyrabiane jest z połączenia mąki pszennej lub orkiszowej i żytniej na zakwasie z dodatkiem drożdży, w różnych proporcjach.
W prawdziwym chlebie powinny być tylko cztery podstawowe składniki – mąka, woda, sól i drożdże lub zakwas. Oczywiście wszelkie dodatki typu ziarna lub orzechy wzbogacają smak i dodają kolejnych źródeł witamin. Jednak są to produkty pochodzenia naturalnego. Inaczej jest z konserwantami. Wszelkie dodatki oznaczone jako E, które znajdziemy w składzie chleba, to chemiczne polepszacze.
Rodzaje chleba na świecie
Znając już rodzaje mąk i pieczywa warto pamiętać, że chleb przybiera różną formę. Najbardziej znane są włoskie foccacie, panini i ciabbaty. Chleby z Litwy są ciężkie, razowe i ciemne od dodatku słodu. Czasem wzbogacone kminkiem albo suszonymi śliwkami. Bochenki bawarskie są chlebami mieszanymi pszenno-żytnimi na zakwasie z dodatkiem kiełków żyta. Świetnie nadaje się do wytrawnych kanapek.