Wigilia Bożego Narodzenia to jeden z najważniejszych dni w polskiej tradycji. Jest to czas spotkań z najbliższymi, który celebrujemy pysznymi potrawami przygotowywanymi specjalnie na ten okres. Jakie potrawy wigilijne muszą znaleźć się na stole i co symbolizują?
Tradycyjne potrawy wigilijne
Potrawy wigilijne różnią się nieznacznie, w zależności od regionu. Jednak każdą część Polski łączy jedno – dań powinno być dwanaście, a każdego z nich należy spróbować. Przepisy na potrawy wigilijne zwyczajowo powinny opierać się na płodach ziemi. Tradycyjne dania wigilijne, których nie może zabraknąć na polskich stołach to: czerwony barszcz z uszkami, karp w galarecie, kapusta z grochem, pierogi z grzybami, kluski z makiem, kutia, zupa grzybowa, sałatka jarzynowa, śledzie, makowiec czy kapusta z grzybami.
Wśród napojów najpopularniejszym jest kompot z suszu. Potrawy na wigilię powinny być bezmięsne. Na wigilijnym stole nie powinien także znajdować się alkohol. Wigilijne menu różni się nieco między regionami Polski. Tak np. na Kaszubach serwowana jest zupa z ryby, na Śląsku gołąbki z grzybami i kaszą perłową, a na Podlasiu drożdżowe racuchy.
Znaczenie potraw wigilijnych
Potrawy wigilijne nie są przypadkowe, a każda z nich ma znaczenie. Już sama liczba dań jest symboliczna – według tradycji chrześcijańskiej oznacza 12 apostołów, a w wierzeniach ludowych nawiązuje do miesięcy w roku.
Przepisy na potrawy wigilijne w Polsce mają opierać się na płodach ziemi. Według przesądów należy spróbować każdego z dań, by w przyszłym roku żadnego nie zabrakło. Ryba, która musi pojawić się na wigilijnym stole pod różnymi postaciami, ma symbolizować odradzanie się do życia, a także płodność. Łuski karpia często wkładane są do portfeli, by zapewnić dostatek.
Podobne znaczenie ma mak – symbol urodzaju i dostatku. Buraki, z których zrobiony jest barszcz czerwony, według wierzeń ludowych przynoszą długowieczność i urodę. Kompot z suszu jest obowiązkowy w wielu polskich domach, a zawarte w nim jabłka to symbol zdrowia, pokoju i miłości. Obecne w niektórych regionach Polski racuchy oznaczają natomiast obfitość. Mówiąc o potrawach wigilijnych nie można zapomnieć o kapuście, grochu i grzybach, których przecież nie brakuje tego wieczoru na polskich stołach. Według ludowych wierzeń mają one przynosić dostatek, szczęście oraz zdrowie. W polskim domu nie może zabraknąć również chleba – symbolu pomyślności, dobrobytu i gościnności.
Ciekawe potrawy wigilijne
Przepisy na potrawy wigilijne i dania świąteczne w wielu polskich domach przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Jednak nie oznacza to, że nie można ich w żaden sposób urozmaicać. W końcu zmieniają się możliwości, sposób żywienia, a wraz z nimi modyfikowane są także tradycje kulinarne. Przykładem niewielkiej zmiany są pierogi z kapustą i pieczarkami zamiast grzybów leśnych. Smakują tak samo pysznie, a ich przygotowanie właściwie niczym się nie różni!
Duże pole do popisu w Wigilię mają wielbiciele śledzi, które można przygotować na wiele sposobów. Ciekawe propozycje to smażone śledzie w zalewie słodko – kwaśnej, śledzie sułtańskie, śledzie z jajkiem i ogórkami w śmietanie czy gwiazdkowa sałatka śledziowa. To świetna alternatywa do tradycyjnych śledzi w zalewie pomidorowej czy oleju, a samo przygotowanie śledziowych potraw nie wymaga ogromnych umiejętności kulinarnych ani długich godzin w kuchni.
Ci, którzy zajadają się kapustą koniecznie powinni spróbować jak smakuje wigilijna kapusta z grzybami i fasolą. To trochę inna wersja tradycyjnej kapusty z grochem, ale wcale nie ustępuje jej smakiem. Potrawy wigilijne to nie tylko zupy i dania z ryb czy kapusty, ale także pyszne desery. Należą do nich oczywiście pierniki robione według różnych receptur – jako ciasteczka czy prawdziwy, długo dojrzewający piernik. Ciekawą propozycją jest piernik z marcepanem. Masa, którą przekładamy ciasto czyni piernik jeszcze bardziej wilgotnym i rozpływającym się w ustach. To rozwiązanie z pewnością podbije serce niejednego piernikowego łasucha!
