To danie na długo niemal zupełnie zniknęło z polskich stołów, a szkoda. Podroby ostatnio przestały być jednak traktowane po macoszemu. Na fali trendu powrotu do skarbów polskiej kuchni wróciły na salony i mają się coraz lepiej. O ile jednak wątróbka czy płucka należą do klasyków, to wiele osób nie może się przemóc, by spróbować tego frykasu.
Chociaż podroby takie jak wątróbka czy serduszka często goszczą na naszych stołach, to są ich rodzaje, których właściwie nigdzie nie uświadczysz. Należy do nich móżdżek. Jednak wydaje się, że powstrzymują nas przed tym uprzedzenia, a nie jego rzeczywiste niedostatki smakowe. Jeśli nie próbowaliście jeszcze móżdżku wieprzowego lub cielęcego, czas nadrobić zaległości. Zwłaszcza że to chyba jedne ze smaczniejszych, szybszych i łatwiejszych do przyrządzenia podrobów. Móżdżek w większości składa się z wody (76,9 / 100 g), jest miękki i w przeciwieństwie do wątróbki czy żołądków, po obróbce cieplnej nie twardnieje. Przyrządzony tradycyjnie z jajecznicą, jest delikatny w smaku i rozpływa się w ustach – to po prostu pyszne danie.
Móżdżek wieprzowy i cielęcy – dania klasy premium
Przepisy na pierwsze dania z móżdżkiem cielęcym pojawiły się w staropolskich książkach kucharskich z XVII w. Był on niezwykle ceniony przez kuchmistrzów pracujących na zamkach i dla bogatych mieszczan. Wojciech Wielądko w wielokrotnie wznawianym „Kucharzu doskonałym pożytecznym dla zatrudniających się gospodarstwem” (1783 r.) pisał:
U mieszczan zaś, czyli ludzi zjeść dobrze lubiących, bierze się do gotowania: mózg, ozór, podniebienie, cynadry, tłustość, ogon. W zadniej części zrazowa pieczeń…
Doradzał on jednocześnie, żeby sięgać po podroby wołowe. Ostrzegał wręcz przed mięsem wieprzowym – uważał je za ciężkostrawne i osłabiające żołądek.
Móżdżek pojawiał się też na polskich stołach w latach międzywojennych. Szczególnie popularny był „po polsku” – w połączeniu z jajecznicą lub na pieczywie z dodatkiem ćwiartki cytryny do skropienia sokiem. Obecny był do lat 80. i 90. XX w., zwłaszcza w kartach menu nielicznych, ekskluzywnych restauracji, po czym zniknął. Uwielbia go jednak m.in. Irena Santor. Piosenkarka z sentymentem wspomina móżdżek z restauracji wciąż istniejącego hotelu Pod Orłem w Bydgoszczy, gdzie gościła na występach.
Co ciekawe, móżdżek wieprzowy czy cielęcy jada się nie tylko u nas. We Francji podawany jest duszony, z roztopionym masłem i posypany natką pietruszki. Meksykanie jedzą móżdżek zawinięty w tortillę, skropiony sokiem z limonki.
Zobacz też: Wątróbka pryska podczas smażenia? Popełniacie ten 1 błąd
Móżdżek wieprzowy – właściwości
Móżdżek wieprzowy wyróżnia się dużą zawartością minerałów, szczególnie wzmacniającego kości fosforu (340 mg/100 g). Ma też sporo potasu i sodu. Na uwagę zasługuje w nim dobrze przyswajalne białko z zestawem aminokwasów egzogennych, których musimy dostarczać sobie z zewnątrz. Nie brakuje w nim również witamin, w tym cennej B12, która zwiększa odporność na stres, poprawia apetyt i wspiera walkę z anemią. Znajdziecie w nim też witaminę PP, która wspomaga pracę naszego mózgu i układu nerwowego. Móżdżek zawiera również mnóstwo tokoferoli, które są najlepiej przyswajalną formą witaminy E i silnym przeciwutleniaczem. Spowalniają one starzenie się organizmu.
Jedząc móżdżek wieprzowy uzupełnicie też kwasy omega-3. Pomagają one regenerować mięśnie, wspierają pracę serca i prawidłowe ciśnienie krwi. Jeśli chcecie wprowadzić móżdżek na swoje talerze na stałe, jedzcie go jednak z umiarem – od czasu do czasu. Ma on bardzo dużo cholesterolu, który może przyczyniać się do zapychania tętnic.
Jak przyrządzić móżdżek wieprzowy?
Jeśli nigdy wcześniej nie mieliście z nim do czynienia, a chcielibyście go wreszcie wypróbować, oto kilka inspiracji. Móżdżek wieprzowy możecie podawać po przesmażeniu z klasyczną jajecznicą. Potrzebuje na patelni do 10 minut, nie więcej. Dobrze przyprawiony móżdżek wieprzowy po zapanierowaniu i przesmażeniu nadaje się też do nafaszerowania bułek hamburgerowych lub zwykłych. Podacie go z dodatkiem majonezu i typowych dla hamburgerów warzyw: pomidora, sałaty, cebuli i ogórka.
Móżdżek możecie też panierować w mące, jajku i bułce tartej, usmażyć jak kotlety i podawać np. z sosem czosnkowym i chlebem. Można go również potraktować jak zapiekankę. Po obgotowaniu wymieszajcie go z przyprawami i jajkiem, zalejcie beszamelem, posypcie serem i zapieczcie w naczyniu żaroodpornym. Do delikatnego w smaku móżdżku pasują właściwie wszystkie przyprawy, jakie lubicie. Nie zapominajcie jednak o skropieniu go przy każdej okazji sokiem z cytryny – będzie jeszcze smaczniejszy.
[ Komunikat: kliknij tutaj prawym przyciskiem myszki, jeśli chcesz usunąć promowany tekst ]